Shkodra Treasure – the English Clock Tower, Kulla e Sahatit te Inglizit

HISTORICAL PRESERVATION PROJECT FOR

English Clock Tower / Sahati I Inglizit

(...scroll down for Albanian translation /

lëvizni poshtë për përkthimin shqip)

I have visited Shkodra four times in the last 10 years and it always bothers me emotionally and spiritually to see the current state of the English clock tower and the house attached to be in the neglected state it is currently in.

From my investigation and reading other articles and news, many people and associations in the past have talked or written about how to improve the situation of this historical monument. However, for many years now nothing has been done.

For example ... During each visit I had to ask restaurant staff to obtain permission to enter the tower with no success. For many years there has been no professional people around to obtain this permission. I was unhappy with the difference between the Historical Museum of Shkodra and the other museums I visited which have their own professional staff.

The purpose of this campaign is to carry out a restoration of this historical and cultural monument. This building has deteriorated for many years now, and I believe the time has come to prosper in preserving this treasure. In short, there are many cracks in many parts of the tower masonry and there is a degradation of the mortar that holds the tower together. Both the tower and the former Paget settlement are affected. Initiation of repair and restoration can be achieved by cleaning, disinfecting, and then injecting lime mortar by appropriate engineers.

On investigating the current condition of the tower, it was clear to me that decorative details, interior and exterior, would need repair. Conducting this restoration and financing is currently complicated by the fact that the property is owned by not one but several persons. However, with your help we will work on an agreed solution to preserve such a treasure for the benefit of not only the city of Shkodra but also Albania and English history.

Background history of the Clock Tower in Shkodra, Albania

The Englishman Clocktower in Shkodra is perhaps the only standing symbol of the historical links between Albania and UK. Built by Lord Paget, it has served as a physical reminder of the strong links between the two countries for over a century. The clock tower and the characteristic house nearby was constructed by the English lord Paget at the end of the 19th century (around 1876), who was thinking to transform it in an Anglican Church. This church did not extend its activity because it was not allowed by residents with different religious beliefs.The English Clocktower is a proper bell tower. But when he saw that his aim was too far away, Paget brought from England a large three-faced clock, whose bell tolls at fixed hours were heard in almost all of Shkodra's backyards.

In the 1940s, Edith Durham(1863-1944), an anthropologist and keen supporter of the Albanian people, wrote in an article that “George Paget’s house in Shkodër” was still standing. It continues to do so today long after her death. George Paget, like Edith Durham, was a member of the Albanian Committee in London, which was a forerunner of the still extant Anglo-Albanian Association that was founded around 1913. Paget’s villa in Shkodër used to house an ethnographic museum until 1990. Long before that, its tower, known in Albanian as ‘Kulla inglizit’ (the Englishman’s Tower), had clocks, the outlines of which can still be seen. After WW2, the building was nationalised and used as a museum. Following the Communist dictator Enver Hoxha’s orders, the clocks were removed and installed in the castle of Gjirokastër.

We are operating this campaign as 'not for profit', and all funds donated will be channeled to restoring and maintaining this treasure.

Perkthim Shqip...

Unë kam vizituar Shkodrën katër herë në 10 vitet e fundit dhe gjithmonë më shqetëson emocionalisht dhe shpirtërisht të shoh gjendjen aktuale të kullës së orës angleze dhe shtëpinë e bashkangjitur për të qenë në gjendjen e lënë pas dore në të cilën ndodhet aktualisht.

Nga hetimi im dhe leximet e ndryshme të artikujve dhe lajmeve nga të tjerët, shumë në të kaluarën dhe shoqata të ndryshme kanë folur ose shkruar se si të përmirësohet gjendja e këtij monumenti historik. Eshte shkruar dhe folur për shumë vite, por asgjë nuk është bërë.

Për shembull ... gjatë secilës vizitë më duhej të kërkoja nga stafi i restorantit të merrte leje për të hyrë në kullë për ta vizituar, por ishte e pasuksesshme. Informacioni na tregoi se nuk kishte punetor profesional. Për shumë vite nuk kishte asnjë bashkëpunëtor të tillë në dispozicion për të marrë këtë leje. Mbeta i pa kenaqur nga dallimi midis Muzeut Historik te Skodres dhe muzeumeve te tjera qe vizitova te cilet kishin punetoret e tyre perkatese.

Qëllimi i kësaj fushate është të kryejë një restaurim të këtij monumenti historik dhe kulturor. Kjo ndërtesë është përkeqësuar për shumë vite tani, dhe besoj se ka ardhur koha për të prosperuar në ruajtjen e këtij thesari. Shkurt, ka shumë çarje në shumë pjesë të muraturës së kullës dhe ka një degradim të llaçit që mban së bashku kullën.Të dy kulla dhe vendbanimi i dikurshëm Paget preken. Fillimi i riparimit dhe restaurimit mund të arrihet duke pastruar, dezinfektuar dhe injektuar llaç gëlqereje nga inxhinierë të duhur.

Për më tepër, detajet dekorative, të brendshme dhe të jashtme, do të kishin nevojë për riparim. Kryerja e këtij restaurimi dhe financimi aktualisht është e ndërlikuar nga fakti se prona është në pronësi të jo një por disa personave. Sidoqoftë, me ndihmën tuaj, ne do të punojmë në një zgjidhje të dakorduar për të ruajtur një thesar të tillë për të mirën e jo vetëm qytetit të Shkodrës, por edhe të Shqipërisë dhe historisë angleze.

E kaluara e historise se Sahatit te Inglizit Shkoder, Albania

Sahati i anglezit në Shkodër është ndoshta i vetmi simbol i qëndrueshëm i lidhjeve historike midis Shqipërisë dhe Mbreterise se Bashkuar. E ndërtuar nga Lord Paget, ajo ka shërbyer si një kujtesë fizike e lidhjeve të forta midis dy vendeve për më shumë se një shekull. Kulla e sahatit dhe shtëpia karakteristike aty pranë u ndërtua nga zotëria anglez Paget në fund të shekullit të 19-të (rreth 1876), i cili po mendonte ta shndërronte atë në një Kishë Anglikane.Kjo kishë nuk zgjati veprimtarine e saj sepse nuk u lejua nga banorët te cilet kishin bindje te ndryshme fetare. Orë angleze është një kullë e duhur. Por kur pa se qëllimi i tij ishte shumë larg, Paget solli nga Anglia një orë të madhe me tre fytyra, numri i kambanave të të cilit në orë të caktuara dëgjohej në pothuajse të gjitha oborret e prapaskenave të Shkodrës.

Në vitet 1940, Edith Durham (1863-1944), një antropolog dhe mbështetës i mprehtë i popullit shqiptar, shkroi në një artikull se "shtëpia e George Paget në Shkodër" ishte ende në këmbë. Ajo vazhdon ta bëjë këtë sot shumë kohë pas vdekjes së saj. George Paget, ashtu si Edith Durham, ishte anëtar i Komitetit Shqiptar në Londër, i cili ishte pararendës i Shoqatës ende ende të gjërë Anglo-Shqiptare që u themelua rreth vitit 1913. Vila e Paget në Shkodër dikur kishte për të strehuar një muze etnografik deri në vitin 1990. Shumë kohë më parë që, kulla e saj, e njohur në shqip si 'Kulla inglizit' (Kulla e Anglezit), kishte orë, skicat e të cilave mund të shihen akoma. Pas Luftës së Dytë Botërore, ndërtesa u shtetëzua dhe u përdor si muze. Pas urdhrave të diktatorit komunist Enver Hoxha, orët u hoqën dhe u instaluan në kështjellën e Gjirokastrës.

Ne po e përdorim këtë fushatë si 'jo për fitim', dhe të gjitha fondet e dhuruara do të kanalizohen për rivendosjen dhe mirëmbajtjen e këtij thesari.